Chia Sẻ cho tha nhân

(Dunghuy †)(Hạnh phúc đích thật không bao giờ tìm thấy
được qua việc nhận lãnh mà chỉ qua việc ban tặng)

Ở Lamã, có một lão già hành khất đứng ăn xin ở vệ đường. Thoạt đầu, có một cặp vợ chồng ngoại quốc giàu sang đi qua. Người chồng móc trong túi ra hai mươi đồng tiền ném vào rổ cho bà lão hành khất, tay móc tiền nhưng miệng vẫn đang nói chuyện với vợ, không thèm nhìn bà lão. Đi thêm được một bước ông ném điếu thuốc mới hút hết một nửa. Bà lão lẩm bẩm thì thầm cám ơn. Một lát sau, có một người Kitô hữu đứng lại, móc trong bóp ra một đồng, chìa cho bà lão, vẻ nhìn nghiêm khắc và nói: "Này bà, không phải vì thương bà đâu, mà vì Chúa Kitô dạy tôi phải làm phước cho người khác thế thôi. Thực ra, thì tôi rất khinh thường những kẻ như mụ, làm biếng không chịu đi làm, nên mới phải nghèo khổ như vậy, đừng nên trách ai cả." Sau cùng đến một ông lão run rẩy yếu ớt đã có phần tuổi. Ông dừng chân lại bên cạnh bà lão hành khất, nói chuyện vài câu về thời tiết thay đổi bất thường, nóng nực quá chừng, và hỏi bà lão đứng hoài như vậy có mệt mỏi không, sao không ngồi xuống? Lại còn tâm sự thêm rằng, đứng lâu như thế thì e rằng chân sẽ bị đau. Ông vừa hỏi chuyện, vừa kín đáo bỏ vào rổ bà lão một khúc bánh nhỏ. Bà lão hành khất này mất hẳn đi cái vẻ lãnh đạm, nhăn nhó mà tươi hẳn lên.

Của cho không bằng cách cho. Cho dù bạn có trao tặng cho ai nhiều của quí giá, nhưng cách cho của bạn không được biểu lộ qua sự thông cảm với người ta, thì sự trao tặng đó điều mất ý nghĩa. Qua câu chuyện trên, chúng ta biết rằng, hai mươi đồng bạc không thể sánh được với một khúc bánh nhỏ xíu và một lời hỏi thăm đơn sơ. Tuy rằng, khúc bánh đó thật không đáng hai đồng xu, nhưng trong khi trao ban, ông lão này đã cho đi với trọn cả con tim của ông. Niềm vui của trao ban là khi cho đi với trọn cả tấm lòng, trọn cả sự thông cảm, quan tâm, và lo lắng cho tha nhân. Một nụ cười, một lời hỏi thăm, có thể còn đáng giá hơn trân châu vàng bạc, nếu chúng ta biết chia sẻ với tấm lòng yêu thương.

Trong văn chương Pháp, người ta vẫn còn mỉa mai nhắc đến một câu tuyên bố đáng buồn của một triết gia chủ trương thuyết hiện sinh, ông Jean Paul Sartre đã nói, "Tha nhân là hỏa ngục" (L'enfer, c'est les autres). Khi tuyên bố câu này, ông Jean cho rằng, những người chung quanh bạn là lý do cản trở bạn thăng tiến. Chính vì họ đã là cái đà cản mũi, nên ông liệt kê tha nhân là hoả ngục.

Sinh ra ở đời này, mọi người ai cũng biết là chúng ta sống với người khác và cho người khác. Niềm hạnh phúc lớn lao nhất chính là khi bạn biết trao ban và chia sẻ. Vì thế, tha nhân không phải là hoả ngục, nhưng là niềm vui cho bạn. Vì qua tha nhân, bạn mới học được hai chữ "Tình Yêu." Yêu và được yêu là niềm hạnh phúc nhất trên đời. Khi yêu, thì phải có đối tượng để yêu, và khi được yêu thì phải có người trao tặng tình yêu. Người đó có thể là những người đang sống chung quanh bạn, hoặc họ đang ở xa gần trên địa cầu này. Nếu tha nhân là hoả ngục thì có lẽ bạn sẽ không cần đến một trái tim biết yêu. Vì chung quanh bạn đều là hoả ngục, thì làm gì có tình yêu.

Không ai nghèo đến nỗi không có gì để trao ban. Nhiều người cho rằng, tôi lúc này ghẹt qúa, không có đủ tiền để sinh sống hoặc trang trải các bảo hiểm, nên tôi không thể cho đi bất cứ cái gì. Tuy rằng bạn không thể cho đi những của cải vật chất, nhưng bạn có thể cho đi những kho tàng tinh thần khác.

Chúng ta có thể cho đi sự "Kính trọng", biết tôn trọng phẩm giá và quyền lợi của một con người được có quyền tận hưởng. Tất cả mọi người đều giống nhau. Cho dù kẻ đó giàu sang hoặc nghèo hèn, màu da đen hay trắng, đều phải kính nể đối xử như nhau. Trong thực tế, nhiều khi người ta có khuynh hướng đối đãi tử tế với người giàu hơn người bần cùng. Người ta hay nhìn đến cái danh lợi của kẻ khác để dánh giá một người. Người quyền cao chức trọng thì được ăn uống đầy đủ dư dật, còn người vô danh tiểu tốt thì chịu ôm bụng đói về nhà. Thử hỏi như vậy có bất công không?

Người ta thường nói, "Bạn có thể cho mà không yêu, nhưng không ai yêu mà không cho." Thật vậy, khi bạn cho đi chính là lúc bạn biểu lộ tình thương với người khác. Vì thế, khi yêu ai thì cho đi tất cả những gì họ có. Tình yêu làm cho ta quên đi những lầm lỗi của tha nhân. Vì thế, sự kính trọng đòi buộc bạn hãy yêu cả những người tội lỗi. Không phải yêu tội lỗi của họ, nhưng yêu vì họ có phẩm giá con người.

Bạn có thể chia sẻ "Sự Hiểu" với tha nhân. Ai cũng muốn người khác hiểu mình, nhưng có bao giờ mình muốn hiểu người khác. Khi bạn nói, thì bạn luôn mong muốn cho người ta hiểu và thông cảm nỗi khó khăn của bạn. Nhưng khi người khác nói thì bạn không để ý lắng nghe. Nghe tai này thì lọt qua tai kia như nước đổ đầu vịt. "Nếu các con muốn người khác làm điều gì cho mình, thì các con hãy làm cho người ta trước." Muốn tha nhân hiểu bạn, thì bạn hãy tìm đến với tha nhân để lắng nghe họ. Hiểu để cảm thông, nâng đỡ, và chia sẻ những vui buồn đắng cay trong cuộc sống.

Muốn hiểu được tha nhân, thì bạn phải biết học nghe. Lắng nghe được phân ra bốn loại như sau:"nghe giả vờ hoặc giả đò". Họ chỉ giả bộ nghe cho có hình thức nghe, chứ không thật sự muốn nghe. Họ không muốn thông cảm với người khác. Bạn có thể liệt kê những người giả vờ nghe là những người giả hình, đang đeo một cái mặt nạ để che giấu cái sự thật của họ.

Loại nghe thứ hai là nghe "chọn lựa". Họ chỉ nghe những gì họ thích, những điều lợi, còn những gì không lọt tai thì đẩy ra ngoài. Bạn thường thấy nhiều người bỏ lễ đi ra ngoài hóng mát, là bởi vì cha không giảng đúng đề tài họ mong muốn, hoặc cha giảng không hấp dẫn, không sống động. Nhưng muốn hiểu thật sự một người, thì bạn hãy nghe những điều mà bạn không muốn nghe, có như vậy, bạn mới thông cảm được nỗi lòng của người khác. Mỗi người đều có một sở thích riêng. Anh ấy thích chơi banh chuyền, không nhất thiết là bạn phải thích chơi banh chuyền. Vì thế, muốn hiểu được mọi nghía cạnh của anh ấy, bạn cũng phải lắng nghe mọi chuyện liên quan đến banh chuyền.

Loại nghe thứ ba là nghe với một thái độ "chăm chú". Nghe với một chủ đích tìm hiểu và chú ý đến những gì tha nhân nói. Có lúc nghe chăm chú chỉ vì muốn tò mò xem tha nhân có những gì mới mẻ.

Loại thứ bốn là loại nghe cao nhất và cần thiết nhất, là nghe với sự "cảm thông". Bạn tự đặt mình vào địa vị của tha nhân. Tha nhân đang ở trong tình trạng nào, thì bạn ở trong tình trạng đó. Khóc với người khóc, cười với người cười. Không cười trước sự đau buồn của người khác. Không xua tay bỏ đi khi một ai cần sự giúp đỡ, nhưng luôn sẵn sàng hy sinh cho tha nhân. Xã hội ngày nay đang cần những lỗ tai biết lắng nghe với sự cảm thông hơn là tiền bạc đồ dùng. Tiền bạc có thế kiếm được, nhưng đi tìm một người có một trái tim biết cảm thông không phải là chuyện dễ.

Bạn có thể cho đi sự "Tha thứ." "Nhân vô thập toàn," không ai là người hoàn hảo, vì thế, con người ai cũng cần được sự thứ tha. Nhiều khi chính bạn cần người khác tha thứ cho mình hơn bạn tha thứ cho người khác. Cuộc sống cứ tuần hoàn ngày này qua năm nọ, không lỗi nặng thì lỗi nhẹ. Có thể nói rằng không xích mích với ai là kể như không có lỗi, nhưng chúng ta có biết rằng, khi vô tình không quan tâm đến những người đang gặp thiếu thốn, là chúng ta đã phạm lỗi hay không? Một ngày nọ, môn đệ hỏi Chúa rằng, "Thưa Thầy, khi anh em con xúc phạm đến con, thì con phải tha cho họ mấy lần, có phải bảy lần không?" Chúa Giêsu đáp, "Không phải là bảy lần, nhưng là bảy mươi lần bảy" (Mt 18:21-22). Phải tha thứ vô giới hạn, vì con người xúc phạm không giới hạn.

Bạn có thể cho đi "Sự quan tâm." Con người sống trên thế gian, ai cũng muốn người khác quan tâm và để ý đến mình. Sự thành công trong mọi lãnh vật của cuộc đời là chúng ta biết quan tâm và lo lắng đến nhu cầu, sự khó khăn của kẻ khác. Trái lại, thiếu sự quan tâm lo lắng là một sự thất bại đáng buồn. Lắm lúc sống bên cửa ngõ mà không biết tha nhan đó là ai và đang cần gì muốn gì. Nước Mỹ được mệnh danh là một nước tự do nhất thế giới, nhưng cuộc sống lại qúa khép kín. Sống trong một vùng bao nhiêu năm, nhưng không biết họ thật sự là ai hoặc tên gì. Sáng đi làm, chiều về khép mình trong nhà riêng, không thèm để ý đến ai. Ai cũng muốn người khác phải tôn trọng quyền tự do cá nhân của mình. Bất khả xâm phạm. Nhưng chính vì sự tự do cá nhân đó, đã vô tình xây lên một bức tường ngăn cách giữa người với người, làm cho sự hiểu biết và sự quan tâm cho nhau không có cơ hội nảy mầm. Riêng người Việt Nam thì lại khác, cuộc sống tuy nghèo nàn thiếu thốn, nhưng tình nghĩa đồng loại lại đầm đà thắm thiết. Ai ở đâu, dù cách xa một ngôi làng cũng đều biết. Khi còn nhỏ, cả đám trẻ con thường hay đi chơi chung với nhau, có phước cung hưởng, có họa cùng mang. Cùng nhau đi xem cinê, đi tắm biển, đi xem lễ. Đời sống ở thôn quê thật là vui tươi hồn nhiên biết bao.

Bạn có thể cho đi sự "Giúp Đỡ". Đời sống xã hội, cộng đoàn, già đình, kẻ yếu người mạnh, không ai có thể làm được mọi sự. Nếu làm việc này thì mất cơ hội làm việc kia, vì thế luôn cần sự hy sinh giúp đỡ của bạn, chung tay xây đắp một thế giới tốt đẹp hơn. Giúp đỡ có nhiều cách, có thể cho đi sức mạnh cường tráng, giúp người này vác cái này, giúp người kia khiêng cái kia. Có thể hy sinh thì giờ lắng nghe những tâm sự của người khác. Có thể trích ra một ít tiền để bố thí cho người nghèo khó. Nếu cuộc sống ai cũng biết nghĩ đến người khác hơn chính mình, thì thế giới bạn đang sống, xã hội bạn đang ở sẽ trở nên thiên đàng ở trần gian.

Chúa Kitô dạy, "Những gì các con làm cho một trong người bé mọn nhất, chính là các con đã làm cho chính ta"(Mt 25:37-40). Khi trao ban cho kẻ khác, là lúc chúng ta đang mở cửa linh hồn để gặp gỡ Chúa. Bạn hãy dùng của cải đời này để mua nước thiên đàng mai sau. Vì không ai chắc chắn rằng, khi nhắm mắt xuôi tay, bạn có được về hưởng nơi cực lạc hay xuống cõi âm ti đen tối. Để bảo đảm cho hạnh phúc sau này, bạn hãy học đòi bắt chước Chúa Kitô sống bác ái với tha nhân qua tinh thần chia sẻ, hy sinh cả mạng sống cho nhân loại tội lỗi.

Tầm Xuân, CMC